Đề xuất quy định bắt buộc đội mũ bảo hiểm cho trẻ em dưới 6 tuổi

Do không có quy định xử phạt người lớn điều khiển xe máy chở trẻ em dưới 6 tuổi không đội mũ bảo hiểm nên tiềm ẩn nguy cơ mất ATGT cho trẻ khi tham gia giao thông.

Khoảng trống đội mũ bảo hiểm cho trẻ dưới 6 tuổi

Khoảng 7h ngày 14/10, ông N.V.H (69 tuổi, ngụ Nghi Hòa, TX.Cửa Lò) điều khiển xe máy chở cháu là T.N.P (4 tuổi) đến trường. Khi đến nút giao giữa đường ven biển với đường tỉnh 535, đoạn qua phường Nghi Hải, xe máy do ông H điều khiển va chạm với xe container khiến xe máy ngã xuống đường, cháu P tử vong tại chỗ, ông H bị thương được đưa đi cấp cứu.

Trước đó, khoảng 19h tối 21/8, trên đường tỉnh 741, đoạn qua khu phố Bàu Ké, thị trấn Tân Phú, huyện Đồng Phú, tỉnh Bình Phước, xe tải biển số tỉnh Đắk Lắk va chạm với xe máy do người phụ nữ khoảng 35 tuổi chở theo hai con trai (1 tuổi và 4 tuổi) đang đi cùng chiều phía trước. Hậu quả, bé 4 tuổi tử vong, mẹ và bé 1 tuổi bị thương.

Nhiều chuyên gia cho rằng, nếu các cháu nhỏ trong hai vụ tai nạn trên được đội mũ bảo hiểm, có lẽ không xảy ra hậu quả đáng tiếc như vậy.

PGS. TS. Nguyễn Đức Chính, Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức cho biết, tại Việt Nam, thương tích do TNGT đứng hàng đầu trong các nguyên nhân gây tai nạn thương tích (38,5%), tỷ lệ tử vong do TNGT cũng đứng hàng đầu trong các nguyên nhân tử vong do chấn thương (57,3)%, trong đó chủ yếu do chấn thương sọ não.

Theo ông Chính, khi xảy ra tai nạn, trẻ em đang ngồi trên xe máy sẽ bị rơi xuống đường với khoảng cách gần 1,5m và vận tốc rơi là 19km/h. Với vận tốc này, sự va đập xuống mặt đường sẽ rất mạnh và có thể gây tử vong ngay lập tức hoặc ảnh hưởng rất nghiêm trọng đến não của trẻ nếu không đội mũ bảo hiểm (MBH).

“Việc đội MBH đạt chuẩn cho trẻ từ 3 – 6 tuổi làm giảm nguy cơ chấn thương đầu và chấn thương sọ não tới gần 70% và giảm nguy cơ chấn thương sọ não nghiêm trọng tới gần 80% nếu không may xảy ra tai nạn giao thông. Kết quả này đúng cho mọi độ tuổi, kể cả trẻ em, theo nghiên cứu của các chuyên gia trên thế giới”, ông Chính cho hay.

Theo một chuyên gia giao thông, hiện chỉ quy định việc bắt buộc đội MBH cho trẻ em từ 6 tuổi trở lên khi ngồi trên mô tô, xe gắn máy.

PGS. TS. Phạm Việt Cường, Đại học Y tế công cộng cho rằng, theo kết quả khảo sát tại 10 tỉnh, thành phố cho thấy, chỉ có 44% trẻ đội mũ bảo hiểm, có địa phương chỉ đạt 28%. Riêng trẻ dưới 6 tuổi thì chủ yếu khuyến nghị để cha mẹ đội mũ cho con.

“Chúng ta đang nhận thức sai lầm cho rằng, trẻ em dưới 6 tuổi không cần đội MBH khi ngồi trên mô tô, xe máy. Ngoài ra, do không bị phạt nên nhiều bậc phụ huynh, người lớn chở trẻ dưới 6 tuổi không có ý thức đội MBH cho con, cháu mình. Chính vì vậy, quy định đội mũ cho trẻ dưới 6 tuổi là cần thiết”, ông Cường nhấn mạnh.

Theo Luật sư Diệp Năng Bình, Trưởng VP Luật Tinh thông, Luật GTĐB 2008 đã quy định người ngồi trên xe mô tô hai bánh, xe gắn máy phải đội MBH có cài quai đúng quy cách.

Tuy nhiên Nghị định 123/2021 quy định phạt tiền đối với người điều khiển xe nhưng lại trừ trường hợp chở người bệnh đi cấp cứu, trẻ em dưới 6 tuổi. Khi xảy ra tai nạn, trẻ nhỏ lại là đối tượng chịu tổn thương lớn hơn so với người trưởng thành. Do đó, nên bổ sung quy định.

Hoàn thiện quy định, bảo vệ trẻ tham gia giao thông

PGS. TS. Nguyễn Đức Chính cho biết, theo đánh giá của các chuyên gia nhi khoa hàng đầu thế giới, hiện không có một dữ liệu chính thức nào kết luận phần cổ của trẻ em sẽ bị tổn thương nếu đội MBH được thiết kế đúng quy chuẩn và được cấp giấy chứng nhận chất lượng.

“MBH chuẩn của trẻ em là loại khá phổ biến trên thế giới, được thiết kế rất gọn, nhẹ nên không thể làm ảnh hưởng đến sự phát triển đốt sống cổ của trẻ. Trẻ em các nước đội MBH khi đi xe đạp, chơi thể thao khá phổ biến và được quy định ở nhiều nước”, ông Chính cho biết.

TS Nguyễn Minh Hiếu, Đại học Giao thông vận tải cho biết, tại nhiều quốc gia phát triển, pháp luật cấm trẻ em dưới 10-14 tuổi ngồi trên mô tô xe máy do hành vi này tiềm ẩn nhiều rủi ro nguy hiểm cho trẻ.

Tuy nhiên, tại Việt Nam, xe máy là phương tiện đi lại chủ yếu của người dân và trong nhiều trường hợp là phương tiện đi lại duy nhất của nhiều hộ gia đình. Do đó, việc cấm trẻ em trên phương tiện này trong khi chưa có các phương tiện công cộng thay thế là hướng đi không khả thi. Tuy nhiên, nếu cho phép chở trẻ em trên xe máy, sẽ cần nghiên cứu để sớm ban hành những quy định chặt chẽ hơn để bảo vệ trẻ, bao gồm cả yêu cầu về đội MBH, trong đó, cần bổ sung tiêu chuẩn, quy chuẩn MBH cho trẻ dưới 6 tuổi.

Song song với ban hành quy định bắt buộc đội MBH, ban hành quy chuẩn, tiêu chuẩn về MBH cho trẻ dưới 6 tuổi, PGS.TS Phạm Việt Cường cho biết, cũng cần hoàn thiện quy định về xử phạt về hành vi không đội MBH cho trẻ em dưới 6 tuổi trên mô tô, xe máy bằng việc sửa đổi Nghị định 123/2021.

Đồng thời, có thể mở rộng nghiên cứu các quy định về tốc độ khi chở trẻ em, cũng như các kết cấu ghế hoặc đai được chuẩn hóa khi chở trẻ em dưới 6 tuổi trên xe máy.

Yến Chi