Đề xuất quy định buộc ngồi ghế nào trên ô tô cũng phải thắt dây an toàn

Các chuyên gia cho rằng, hoàn toàn có thể giảm thương vong từ các vụ tai nạn giao thông nếu mỗi người ý thức được việc phải thắt dây an toàn khi ngồi trên ô tô.

Vì sao cần thắt dây an toàn khi đi ô tô?

Mới đây, vụ TNGT xảy ra khi chiếc xe 29 chỗ chở 18 khách hợp đồng di chuyển theo hướng TP Sơn La đi huyện Sông Mã để ăn cưới bất ngờ rơi xuống vực sâu 40m làm 4 người chết và 10 người bị thương một lần nữa là hồi chuông cảnh báo về tầm quan trọng của việc thắt dây an toàn khi tham gia giao thông

Bởi theo lực lượng chức năng, thời điểm xảy ra tai nạn, hầu hết các nạn nhân đều không thắt dây an toàn.

Theo ông Nguyễn Trọng Thái, nguyên Chánh Văn phòng Ủy ban ATGT Quốc gia, tỷ lệ thắt dây an toàn của người Việt trên xe ô tô con chỉ đạt dưới 20%. Con số này trên xe khách, xe chạy trong đô thị còn thấp hơn nữa.

Bên cạnh đó, những xe khách xuất xưởng trước năm 2015 chỉ bắt buộc phải có dây an toàn với hàng ghế trước, đồng nghĩa với việc những hành khách ngồi hàng ghế sau có thể không có dây an toàn, dù muốn sử dụng.

Thông thường, các dòng ô tô đời mới còn được trang bị hệ thống có thể phát ra âm thanh báo hiệu cho người trên xe biết mình chưa thắt dây an toàn mỗi khi ngồi vào ghế.

Đây là trang bị tiêu chuẩn trên ô tô ở một số thị trường, có xe chỉ cảnh báo ghế tài xế, có xe sẽ cảnh báo cả hai ghế trước và cả hàng ghế sau.

“Việc cài dây an toàn chỉ mất hai giây nhưng có thể cứu cả mạng người. Tuy nhiên, ở Việt Nam, nhiều người lại có suy nghĩ việc thắt dây an toàn chỉ làm vướng víu, bất tiện; hệ thống nhắc nhở người dùng thắt dây an toàn trên xe ô tô là phiền toái. Chính vì vậy, họ sử dụng chốt thay thế dây an toàn, lắp thẳng vào khe cắm có sẵn trên ô tô. Hành động này đã làm mất đi ý nghĩa và tác dụng của dây an toàn”, ông Thái nói.

Theo các chuyên viên kỹ thuật, khi bị đâm từ phía trước, người lái xe chỉ có thể giữ cho mình không bị chấn thương trong điều kiện xe đang chạy với tốc độ 5km/h. Khi xe chạy với tốc độ 70km/h theo quy luật của lực quán tính, người ngồi trong xe có tốc độ gần bằng tốc độ của xe, nếu ô tô dừng đột ngột, lái xe thắt dây an toàn sẽ được giữ chặt vào ghế nhưng nếu không sẽ bị lao người về phía trước với tốc độ 70km/h.

Tính trung bình trọng lượng của người lái xe khoảng 70kg thì  khi bị đâm chính diện sẽ phải chịu một lực đập mạnh lên người khoảng ba tấn. Còn nếu tốc độ lên tới 80km/h thì lực quán tính đó sẽ đạt tròn 9 tấn. Đây chính là bản án tử hình mà người lái xe tự ký cho bản thân và những người đồng hành khi không thắt dây an toàn.

Ông Bùi Huynh Long, nguyên Chánh Văn phòng Ủy ban ATGT Quốc gia cho biết, phần lớn các quốc gia trên thế giới đều bắt buộc người lái và hành khách phải thắt dây an toàn. Tỷ lệ thắt dây an toàn cũng khác nhau với từng quốc gia, dao động từ 27 – 98%, tại các quốc gia phát triển có tỷ lệ thắt dây an toàn trên 80%. Đối với hành khách ngồi ghế sau, tỷ lệ thắt dây an toàn dao động rất lớn từ 3 – 98%, với tỷ lệ trung bình dưới 80%.

Cần sửa luật, buộc người ngồi trên xe ô tô phải thắt dây an toàn

Tại dự thảo Luật Trật tự, an toàn giao thông (TTATGT) đường bộ đang được trình Quốc hội lấy ý kiến, Bộ Công an đề xuất: Người lái xe và người được chở trên xe ô tô phải thắt dây đai an toàn tại những chỗ có trang bị dây đai an toàn khi tham gia.

Ông Trần Hữu Minh, Chánh văn phòng Ủy ban ATGT Quốc gia cho biết, quy định này chưa đủ toàn diện bởi vẫn đồng nghĩa với việc hành khách vẫn có thể không thắt dây an toàn ở những vị trí không có. Với một số xe xuất xưởng từ lâu, có thể không có dây an toàn do chưa có quy định yêu cầu dây an toàn tại thời điểm sản xuất xe.

Do đó, ông Minh đề xuất sửa theo hướng: “Người lái xe và người được chở trên xe ô tô phải thắt dây đai an toàn khi tham gia giao thông trên đường bộ”.

Theo đó, mọi hành khách trên xe phải thắt dây an toàn; yêu cầu tất cả các ghế trên xe ô tô (gồm xe mới và xe cũ) đều phải có dây an toàn. Với những xe xuất xưởng từ lâu, hiện không có dây an toàn, cần ban hành quy chuẩn với dây an toàn và hướng dẫn lắp đặt bổ sung.

“Ngoài ra, người trưởng thành chịu trách nhiệm về việc hành khách phải thắt dây an toàn trên xe ô tô. Người lái xe chịu trách nhiệm bảo đảm người chưa trưởng thành (dưới 18 tuổi) trên xe ô tô phải thắt dây an toàn; người lái xe bị xử phạt nếu để người chưa trưởng thành không thắt dây an toàn trên xe ô tô đang chạy (với xe cá nhân)”, ông Minh nêu ý kiến.

Đồng quan điểm, ông Nguyễn Trọng Thái, nguyên Chánh Văn phòng Ủy ban ATGT Quốc gia cho biết, để tăng tỷ lệ thắt dây an toàn cho người trên xe ô tô, trước hết cần yêu cầu tất cả các ghế trên xe ô tô (gồm cả xe mới và xe cũ) phải có dây an toàn.

Đồng thời, yêu cầu tất cả người ngồi trên xe (gồm cả lái xe và hành khách cả ghế trước và ghế sau, kể cả người chưa trưởng thành) đều phải thắt dây an toàn.

“Tức là phải sửa đổi quy định về thắt dây an toàn trong Luật Giao thông đường bộ 2008 phù hợp với Công ước viên về giao thông đường bộ 1968”, ông Thái nói và khuyến nghị bổ sung quy chuẩn với dây an toàn trên xe giường nằm và hướng dẫn lắp đặt bổ sung với xe trước năm 2015.

Đồng quan điểm, chuyên gia giao thông, TS Nguyễn Hữu Đức cho rằng, đề xuất quy định tất cả người ngồi trên ô tô đều phải thắt dây an toàn là cần thiết nhằm đảm bảo an toàn cho người ngồi trên xe khi tham gia giao thông.

Chuyên gia giao thông, TS Phan Lê Bình cũng cho hay, việc luật hóa quy định thắt dây an toàn đối với tất cả hành khách trên ô tô là cần thiết, nếu được thực thi nghiêm túc chắc chắn sẽ tránh được nhiều trường hợp bị thương tích nặng hoặc tử vong đáng tiếc.

Thống kê của Tổ chức Y tế thế giới cho thấy, thắt dây an toàn sẽ giảm 50% nguy cơ tử vong đối với người ngồi ghế trước, giảm 45% nguy cơ bị thương nghiêm trọng, giảm 75% nguy cơ tử vong và bị thương ở ghế sau nếu xảy ra tai nạn.

Yến Chi